Metselwerk na natuurgeweld, aandacht voor de kwaliteit en duurzaamheid

Met het recente natuurgeweld en de door dit geweld ontstane schade aan gebouwen nog in het achterhoofd, is het niet verkeerd om extra aandacht aan metselwerk te besteden.

Metselwerk is een combinatie van stenen en metselspecie. Deze specie/mortel mag, samen met de steen, ook wel als een ‘lijmverbinding’ worden gezien. In de meeste gevallen wordt het geheel van deze ‘samenvoeging’ – steen plus mortel – afgewerkt met een voegmortel.

Lijmverbinding
Bij het beoordelen van gevelschade vallen diverse zaken op. Als je de losse stenen, die na de storm her en der verspreid liggen, nader bekijkt, zie je nog wel eens, dat elke vorm van mortel ontbreekt.  Anders gezegd, van een echte ‘lijmverbinding’ kan in die gevallen geen sprake zijn geweest.

Prijs van mortel
Men vindt het wel vanzelfsprekend, dat je, bijvoorbeeld, voor een hechte houtverbinding geen textiellijm moet gebruiken.  Maar te vaak kom ik nog tegen, zeker bij de huidige nieuwbouw, dat de prijs van de mortel de doorslag heeft gegeven en niet het feit of deze specifieke mortel ook de meest geschikte is voor de desbetreffende (bak)steen. Als we dan ook nog bedenken, dat het vaak om minimale prijsverschillen gaat, dan mag hier zeker meer aandacht aan worden besteed.

Tijd:
Daarnaast zijn de wijze waarop, en de omstandigheden waaronder is gemetseld/gevoegd, niet optimaal geweest. De factor tijd speelt tegenwoordig een doorslaggevende rol.

Dat leidt nog wel eens tot de volgende stelling:
Tijd mag niets kosten – Niets mag tijd kosten
Te vaak wordt hieraan alles ondergeschikt gemaakt en dit heeft een negatieve invloed op de kwaliteit.

Spouwankers
En als we het dan toch hebben over ‘samenvoegen’, dan valt na elke stormschade weer op, dat op veel plaatsen de spouwankers (vaak van minder goede kwaliteit) compleet zijn verdwenen/doorgeroest en er van een noodzakelijke samenvoeging van buitenblad (buitengevel) en binnenblad (binnengevel) geen sprake kan zijn geweest.

Duurzaamheid
Althans, zeker niet op het moment van het natuurgeweld. Praten over duurzaamheid is heel mooi, maar er wordt nog veel te weinig nagedacht over de levensduur van die veelbesproken duurzaamheid. Het is mijn stellige overtuiging, dat preventieve controles van gevels schrikbarende situaties aan het licht zullen brengen. Gebreken die nu nog relatief eenvoudig door vakbekwame mensen kunnen worden hersteld.

Kwaliteit is een optelsom van kennis en kunde (ervaring).  Het beoordelen van de kwaliteit van metselwerk moet worden overgelaten aan deskundigen.

Ik zou zeggen, bezint, alvorens de volgende storm begint.

Henk Mulder