Ontwikkelingen bij constructief herstel in metselwerk lateivorming

Iedereen kent het wel in zijn of haar omgeving; scheurvorming in het metselwerk boven een kozijn. Maar is zoiets nu gevaarlijk? Komt het metselwerk misschien binnenkort naar beneden?

Metselwerk  zal niet zo snel instorten. In het metselwerk zit meestal een dragende constructie die we latei noemen. Deze kan zichtbaar zijn ( beton latei of gemetselde boog) of achter in het metselwerk verwerkt zijn. (Beton of stalen constructie)

De scheurvorming boven een kozijn kan bijvoorbeeld zijn ontstaan  door roestige wapening, overbelasting of door weersinvloeden. Nadat de oorzaak van de scheurvorming is bepaald, kan goed herstel plaatsvinden. In deze blog bespreken we voorbeelden waar de draagconstructie (lateivorming) boven een kozijn onvoldoende sterk blijkt te zijn. 

Helifix

In 1992 heeft het Engelse HeliFix (de fabrikant van wokkelvormige RVS wapening) samen met de BRE en Middlesex University het zogenaamde HeliBeam systeem ontwikkeld.

Constructief herstel

Vanaf 1998 heeft TotalWall deze methode op de Nederlandse markt vooral toegepast bij het versterken van gescheurd metselwerk.  Bij het herstel van de door de vuurwerkramp in Enschede beschadigde woningen (mei 2000) werd het wapening systeem ook constructief ingezet.  

Met constructief herstel bedoelen we  de verbindingen die in een gebouw horen te zijn, weer herstellen. Zo is te denken aan verbinding terug brengen in het losgeslagen metselwerk (samenhang) , metselwerk verankeringen naar binnen-constructie of lateivorming boven kozijnen. 

Helibeam methode

Met de HeliBeam methode wordt een wokkelvormige wapening draad van RVS in een uitgeslepen voeg verlijmt. Wanneer dit op de juiste wijze wordt gedaan, wordt in een bestaande muur een draagconstructie gecreëerd met dezelfde werking als een 'normale' latei. 

Belangrijk voordeel hierbij is dat er geen stenen uitgehakt hoeven te worden en dat de nieuwgevormde latei nagenoeg onzichtbaar is nadat de uitgeslepen voeg op de juiste kleur is afgewerkt. Daarnaast is er ten opzichte van  het achteraf aanbrengen van een 'normale' latei forse tijdwinst te behalen. 

Onderzoek 

Om als expert voorop te blijven lopen is het nodig om continue bezig te zijn met bewegingen in de markt. Regelgeving ( Eurocode 6) en nieuwe materialen vormen belangrijke redenen om onderzoek te blijven doen.

Tijdens één van deze onderzoeken zijn bijna alle in de praktijk voorkomende situaties in een laboratorium getoetst en is er gekeken of nieuw op de markt verschenen producten een aanvulling/vervanging zouden kunnen zijn voor de 'traditionele' RVS wapening.

"Het uitganspunt bij deze vormen van herstel blijft  het onzichtbaar definitief herstel welke geen inbreuk levert op het bestaande metselwerk"

Bevindingen

Tijdens deze onderzoeken heeft Total Wall ook uitvoerig de op de markt verschenen Glasvezel, Basalt- en Carbonwapening laten testen.  Hieruit bleek dat deze materialen in absolute sterkte sterker zijn dan de traditionele RVS wapening, maar door de kenmerkende materiaaleigenschappen te flexibel zijn voor een vergelijkbare toepassing in metselwerk.  Hierdoor is er eerder sprake van doorbuiging van het metselwerk met nieuwe schade  aan het metselwerk als gevolg. 

Tevens kwam naar voren dat de hechting van de ankermortel aan de 'nieuwe' materialen kritischer is, waardoor de optimale hechting en daarmee de optimale werking van de toepassing in gevaar komt.  

Om  bij gelijke belasting dezelfde doorbuiging met de bestaande RVS lintvoeg wapening te verkrijgen zouden er 2x zo veel sleuven en fiber wapening aangebracht moeten worden. Naast het feit dat hierdoor het aangezicht van het metselwerk extra verstoord wordt betekent dit ook dat er meer materiaal en tijd en hiermee dus meer geld nodig is voor het uitvoeren van de herstelwerkzaamheden. Dat is daarom volgens Total Wall een niet wenselijke ingreep op het metselwerk. 

Onderzoek en doorontwikkeling

HeliFix  is als leverancier zelf ook niet stil blijven zitten. Gelet op de in Nederland gebruikelijke voegbreedtes van 7-10 mm heeft Helifix de SuperSix ontwikkeld. Voor het maken van lateien is het van belang dat er wapening met de aangepaste sterkte/stijfheid aangebracht kan worden. De nieuwe  SuperSix van HeliFix is een 6 mm wapening die 15% beter presteert dan een standaard 6 mm wapening en zelfs nog beter presteert dan een 8 mm wokkelvormige wapening. Dit betekent een besparing in  het gebruik van materiaal omdat er met minder materiaal dezelfde sterktes behaald kunnen worden.

Goede systemen staan of vallen door de juiste toepassing en applicatie

Het moge duidelijk zijn dat de wapening van Total Wall voor constructieve toepassingen gebruikt kan worden. Om het gewenste effect te bereiken zal echter vooraf moeten worden bepaald waardoor de schade veroorzaakt kan zijn. Het zou zomaar kunnen dat er vooraf andere constructieve aanpassingen gedaan moeten worden, om ervoor te zorgen dat er geen nieuwe schade ontstaat.  Daarna kunnen pas de volgende stappen gezet worden.   

Training Total Wall

De bedrijven waar Total Wall nauw mee samenwerkt, deTWKB bedrijven, hebben een uitvoerige training gehad zodat zij weten waar ze op moeten letten bij het constructief herstel van metselwerk. Total Wall is eindverantwoordelijk voor de kwaliteit van de door TWKB  uitgevoerde werkzaamheden. De kwaliteit wordt onder andere bewaakt door de werkzaamheden tijdens de uitvoering hiervan te controleren.  Op deze wijze is de opdrachtgever verzekerd van kwaliteit en kunnen de uitgevoerde werkzaamheden ook gegarandeerd worden.

Zie voor oplossingen voor andere metselwerk problemen ook Total Wall metselwerk oplossingen en bekijk ons laatste project